Scouting DIY - Zakmes Instructie

Met een groepje jongens uit groep 5 hebben we onze eigen 'scouting' op maat gevormd. De plaatselijke scouting bleek niet te bieden wat de jongens zochten en derhalve besloten mijn vriendin en ik om eens per maand zelf iets te bedenken. Zo gedacht, zo gedaan en zo werd geboren onze eigen Scouting DIY!

Alle jongens hebben dit jaar voor hun verjaardagen zakmessen gekregen en daarom leek het voor de hand te liggen deze eerste bijeenkomst te beginnen met zakmes instructie.

Alle jongens kregen hun eigen map waar ze informatie in kunnen bewaren om later nog eens na te lezen als ze dat willen.
Voor deze eerste bijeenkomst hebben we (delen) van de volgende 2 bronnen gebruikt als naslagwerk voor in het mapje:
- Scouts instructie - zakmessen
- Zaag, bijl en mes van Scouting blogspot

We begonnen met Instructie. 
- Stel je wilt een punt aan een tak slijpen. Wat doe je eerst? (Zakmes openklappen)
- Stel je hebt je zakmes opengeklapt en bedenkt dan dat jij je tak nog moet pakken. Wat doe je? (Zakmes inklappen voordat je gaat lopen)
- Hoe klap je een zakmes veilig in? (vingers aan de zijkant, nooit over het deel waar de mes in moet)
- Als je de tak gaat snijden, in welke richting snijd je? (altijd van je af)
- Als de mes vast zit of niet verder kan, hoe haal jij je mes weer uit het hout? (nooit terug langs de snijrichting ivm inklapgevaar, altijd naar de kant van het handvat uit het hout trekken)
- Je hebt net gezaagd en wilt nu het mes gebruiken. Wat doe je eerst? (de zaag schoonmaken en inklappen)
- Je doet dit samen met vrienden. Waar sta je? (op gepaste afstand van de persoon die snijdt; altijd aan de kant waar NIET naar toe gesneden wordt - laat de kinderen demonstreren)
- Je mes valt per ongeluk uit je handen en je vriend raapt het op. Hoe geef je een mes aan iemand? (inklappen of met het handvat naar de persoon aan wie je de mes geeft, botte kant van het mes richting je eigen hand)
- Nu ben je klaar met snijden en zagen. Wat doe je? (je mes schoonmaken: blazen, met je vingers of aan je shirt: van heft naar punt, altijd langs de botte kant van het mes, nooit langs de scherpe rand, of - bij de zaag - van botte kant naar scherpe kant of met een oude tandenborstel)
- Stel je hebt je toch gesneden. Wie weet waar de EHBO doos ligt thuis? Waar je pleisters en ontsmettingsmiddel kunt vinden?
- Bloed het niet, dan is de snee niet zo diep of erg. Thuis goed je handen wassen.
- Bloed het wel, houd de wond dan even goed dicht tegen je bot aangedrukt (laat ze demonstreren). Doe dit totdat het niet meer bloed. Thuis goed je handen wassen, wond ontsmetten en pleister omdoen. Gebruik geen blaadjes of je mond om het bloed af te vegen, dan maak je de wond juist vies.
- Bloed het heel erg, roep om of zoek hulp. Knijp de vinger/ arm/ been af. Houd vinger/ arm/ been omhoog zodat het bloed naar het hart terug kan lopen.

Toen kregen ze 3 opdrachten om het geleerde in praktijk te brengen.
Opdracht 1: Zaag een dikke (2cm) tak af en maak aan één kant een scherpe punt

Opdracht 2: Maak in de andere kant van de stok een inkeping

Opdracht 3: Slijp een (kleur)potlood

Gedurende de opdrachten kregen ze verdere instructie. Bijv.
- Snijd niet naar boven, maar naar beneden - scheelt kracht.
- Houd de tak boven waar je snijd vast anders snijd je alsnog richting je eigen hand.
- Klem de tak niet tussen je benen vast anders snijd je richting je benen.
- Klem de tak bijv. tussen je arm of leg hem op iets (een emmer/ verhoging).
- Het is geen wedstrijd. Wie snel wil zijn is vaak onvoorzichtig en dat vraagt om een ongeluk.
- Knoesten zijn veel moeilijker door te snijden. Denk hieraan als je een tak uitzoekt of een plek om te zagen/ snijden.

Experimenteren
Toen de jongens klaar waren hebben we getest hoe sterk de stokken waren: met een touw om de inkeping trokken de jongens horizontaal. Ze waren onder de indruk van hoeveel kracht ze konden zetten zonder dat de stok omgetrokken werd.
Maakt het nog uit als een stok verder de grond ingeslagen wordt?
Verandert er iets als je niet horizontaal, maar schuin omhoog trekt?
Merk je verschil tussen een korte of lange stok? Of de plek van de inkeping?

Tot slot
Weten hoe iets moet is niet hetzelfde als het ook consequent doen. Dat leren de kinderen alleen door iets vaker te doen en de veiligheidsinstructies herhaaldelijk te horen.
Tip: Je onthoudt iets veel beter als je een ander moet instrueren dan wanneer je passief informatie aanhoort. Dus bij onze volgende ontmoeting zullen we de jongens elkaar laten onderwijzen in het veilig gebruiken van een zakmes. En dan door naar het volgende onderwerp: Vuur maken.