Autisme uitleggen aan mijn kind

Mijn zoon is 9 jaar en net gediagnostiseerd met autisme. Ik zie autisme als een beschrijving van hoe de hersenen werken van een bepaalde groep mensen. En niet als een stoornis.

Ik zet een zak m&m's op tafel.
We pakken allemaal een handje vol uit de zak en leggen deze op tafel voor ons.
Nu gaan we de m&m's die wij gepakt hebben sorteren. Iedereen sorteert zijn eigen m&m's op kleur.

Nu gaan we het bespreken:
Van welke kleur heb je de meeste m&m's?
Deze groep m&m's noemen wij de meerderheid. We kunnen zeggen dat de meeste m&m's die kleur hebben.
Zo is het ook met hoe onze hersenen informatie verwerken. Hersenen kunnen op verschillende manieren informatie verwerken. Elke kleur m&m is een van die manieren.
En net als in een zak m&m's zijn er verschillende hoeveelheden van elke kleur, van elke manier waarop informatie verwerkt wordt. De manier van informatie verwerking die het meest voorkomt noemt men 'normaal'. Wat hier eigenlijk mee bedoeld wordt is dat deze manier het vaakst voorkomt. Deze wordt daarom als norm genomen. Vandaar het woord norm-aal.

Hebben we allemaal dezelfde kleur als meerderheid of heeft de een bijv. rood als meerderheid en de ander bijv. blauw als meerderheid? 
Zo kunnen er in verschillende gebieden in de wereld verschillen zijn in wat normaal is.
Bijv. Bij ons is het normaal om met mes en vork te eten. In China is het normaal om met stokjes te eten. In India en Afrika is het normaal om met je rechterhand te eten.

We pakken nu allemaal 1 m&m uit de zak (zonder te kijken welke we pakken).
Welke kleur heb je gepakt? 
Is dat dezelfde kleur als jouw meerderheid? 
Ja? Dan is jouw m&m 'normaal'.
Nee? Is jouw m&m nu raar of gek omdat het niet dezelfde kleur heeft als de grootste groep?
Natuurlijk niet! Jouw m&m is 'anders', maar hij smaakt net zo lekker (proef maar)!
Anders wil niet zeggen raar of gek. Het wil ook niet zeggen beter of minder goed. Het is gewoon anders dan bij de grootste groep mensen.

Iemand met autisme heeft hersenen die anders werken dan bij de grootste groep mensen. Niet raar, niet gek, niet beter of minder goed, maar gewoon anders dan bij de grootste groep.

Hoeveel van jullie zijn rechtshandig? Er zijn in de wereld veel meer rechtshandigen dan linkshandigen. Daarom is de wereld ingericht op mensen die rechtshandig zijn. Dat betekent dat de meeste apparaten en machines vooral voor rechtshandig gebruik zijn gemaakt. Een aan/uit knopje zit bijv. vaak op die plek die voor rechtshandigen het makkelijkst te bereiken is. Linkshandigen hebben het daarom met bepaalde dingen iets moeilijker dan rechtshandigen.

Vroeger dachten mensen dat als je linkshandig was er iets mis met je was. Vroeger (en soms vandaag nog) dachten mensen dat als je anders was, je ziek, raar, eng of minder waard was.
Gelukkig weten veel mensen tegenwoordig dat anders niet slecht, maar juist mooi is. Een verrijking.
Bijv. een voetbalspeler die links is kan de bal anders spelen dan de tegenspeler verwacht. Die verwacht dat iedereen het doet zoals hij zelf want de meeste spelers zijn rechts. Een speler die links is kan de ander daarom verrassen. Wist je dat een prof voetballer die links is veel meer betaald wordt dan een die rechts is? Hij wordt meer betaald juist omdat hij links is, omdat hij anders is dan de meesten.

De hersenen van linkshandigen zijn anders dan die van rechtshandigen weet men nu.
Bij mensen met autisme werken de hersenen ook anders. Soms is dat een uitdaging en soms een verrijking!

(Wordt vervolgd)

Mijn zoon heeft autisme

Een paar maanden geleden is mijn zoon (9 jaar) gediagnostiseerd met autisme.
Voor mij was het een verademing om eindelijk wat houvast te krijgen voor gedragingen waar ik lang mee worstelde, maar niets van begreep.

Wat ik heerlijk vind aan de diagnose is dat dit geen nieuw of onbekend fenomeen is. Ik hoef het wiel niet uit te vinden. Ik kan putten uit talloze bronnen. Autisme is ontzettend breed en het uit zich anders bij iedereen. Niet alles wat ik hoor en lees is relevant voor mijn zoon, maar sommige dingen wel. Het is net als bij het gewone opvoeden: er is veel over geschreven, er wordt veel over gesproken. Sommige dingen passen niet bij ons of werken niet bij onze kinderen, maar sommige dingen wel. De kunst is dus die dingen te vinden die ons helpen om mijn zoon beter te begrijpen en ondersteunen in zijn ontwikkeling.

Wat ik storend vind is dat autisme als een stoornis, handicap en beperking gezien wordt. Ik geef er de voorkeur aan om autisme te zien als 'hersenen die informatie anders verwerken dan bij de grootste meerderheid'. Dat brengt specifieke uitdagingen met zich mee, maar ook specifieke verrijkingen.

Filosofisch gezien kun je je afvragen of iets 'normaal' is alleen maar omdat de meerderheid het zo doet of vindt. Vroeger bijv. werden linkshandigen gezien als abnormaal en afwijkend. Tegenwoordig is dat wel anders.
Als ik een ding heb geleerd van internationale relaties is dat 'normaal' en wat 'hoort' maar zeer betrekkelijk is. De afwas doen is zo'n mooi voorbeeld. De een spoelt voor, de ander niet. De een gebruikt heet water, de ander juist koud water. De een gebruikt zeep, een ander zand. De een spoelt het zeep na het afwassen er weer af met water, een ander droogt het eraf. Sommigen drogen hun afwas met een theedoek en anderen laten het aan de lucht drogen. En iedereen vindt hun werkwijze 'normaal' en dat van anderen 'vreemd' en 'anders' of zelfs gek en afwijkend.

Met deze diagnose vervolg ik mijn zoektocht naar een beter begrip van mijn zoon: hoe zit hij in elkaar, hoe ervaart hij de wereld, welke behoeften heeft hij met betrekking tot zijn interactie met de wereld en alle mensen en dingen daarin, welke uitdagingen kan ik verwachten (omdat hij toch geacht wordt ooit zelfstandig in deze wereld te functioneren zoals de wereld nu in elkaar zit) en welke krachten en mogelijkheden heeft hij om daarin zijn eigen plekje en bijdrage te vinden.
Eigenlijk zijn deze vragen niet heel anders dan de vragen die ik stel mbt mijn andere kinderen. Alleen liggen de antwoorden voor mijn andere kinderen dichter bij mijn eigen belevingswereld en kennis. Voor deze zoon moet ik mijn eigen visie op en kennis van verbreden. Door mij te verdiepen in wat er bekend is over deze minderheidsgroep. En dan te kijken wat daarvan van toepassing is op mijn zoon en wat mij en hem kunnen helpen zijn plek als volwaardig lid van de samenleving in te nemen en gelukkig te zijn als mens.

Zakgeldplan - financiële opvoeding

Zakgeld is een hele goede manier om kinderen te leren hoe ze met geld kunnen omgaan. Het is een belangrijk onderdeel van de financiële opvoeding.

Mij helpt het om een plan te hebben, een richtlijn, bij de financiële opvoeding. Wellicht verandert dit plan naar mate de kinderen ouder worden (of ik wijzer). Dan zal ik updates posten.

Wij zijn met zakgeld begonnen toen onze kinderen 7 jaar oud waren. Toen konden ze de verschillende munten herkennen en waren ze goed genoeg in rekenen om uit te rekenen hoeveel kleingeld ze retour kregen na een aankoop.
Wij begonnen met 50cent. Vrij te besteden, zolang het niet aan snoep werd besteed. Ieder volgende stap (en zakgeld verhoging) ging een beetje op gevoel: wanneer we dachten dat ze eraan toe waren om die verantwoordelijkheid aan te kunnen.

Het Plan
Let op: met elke stap van het plan gaat het zakgeld met een bepaalde verantwoordelijkheid en daarbij behorende bedrag omhoog.

1. Vrije besteding
Denk met je kinderen mee, maar laat hen beslissen hoe ze het geld besteden - leren doe je door fouten te maken.

Lessen
- geef ik mijn geld nu direct uit, of wacht en spaar ik een tijdje zodat ik iets beters/ groters kan kopen?
- iets wat goedkoop is, is vaak ook snel stuk; iets wat meer geld kost gaat meestal wel langer mee (goedkoop vs. duurkoop)
- ik heb niet genoeg geld om alles te kopen dat ik wil hebben. Ik moet kiezen wat ik het liefst wil hebben.
- het begin van de waarde van geld waarderen door wensen te vertalen naar weken zakgeld (die waterpistool is 6euro - dat is 12 weken zakgeld).
- als ik mijn geld steeds in mijn spaarpot bewaar dan is het er als ik het nodig heb. Als ik het er steeds uithaal om het te bekijken, het op verschillende plekken bewaar (net hoe het uitkomt) of het in het zicht laat liggen om het te bewonderen, dan is de kans groot dat ik het geld kwijt raak.
- voordat ik iets kan kopen moet ik weten hoeveel het kost (zijn er ook verzendkosten?), hoeveel geld ik heb en of ik dus genoeg heb om het te kopen.

TIP voor de ouder: maak een lijst met alle data waarop je dat jaar zakgeld gaat uitgeven (bij ons dus elke week zondag). Als je het zakgeld geeft, zet je een streep door de datum. Als jij of je kind een week zakgeld vergeet, dan kun je aan de lijst zien waar je was gebleven.

2. Geld voor het goed doel

God verlangt van ons dat wij vrijgevig zijn. Jong geleerd is oud gedaan.
Kies samen met je kind een goed doel af waaraan hij geld kan geven. Wekelijks in de collectezak van de kerk. Of wekelijks in een speciale spaarpot voor bij een kerstcadeau aan je Compassion kindje.

Lessen
- ik heb veel gekregen. Ik heb dus ook veel te geven aan anderen die minder hebben.
- het voelt goed om te geven, om iets voor een ander te kunnen doen.

Tip voor de ouder: ik ben vooral fan van die concrete cadeaus zoals een kip (veel goede doelen organisaties bieden dat soort concrete suggesties aan rondom kerst). Wat is er heerlijker dan aan het einde van het jaar een gezin een kip te geven waardoor hun levensstandaard enorm verbetert en te weten dat jij daaraan bijdraagt!

3. Cadeaus voor vrienden of familie nu de eigen verantwoordelijkheid
Schat voor hoeveel vrienden of familie je kind een cadeau zal kopen dit jaar. Wat is een reëel budget per verjaardagscadeau? Geef het kind dit totale bedrag aan het begin van het jaar.

Lessen:
- als ik bij houd hoeveel geld ik aan cadeaus uitgeef, dan weet ik precies hoeveel geld ik heb voor de volgende verjaardagen. Als ik het niet goed bij houd, dan geef ik misschien meer geld uit aan cadeaus dan ik wilde.
- als ik nu iets meer uitgeef aan dit cadeau, dan moet ik voor het volgende cadeau iets minder uitgeven of uit eigen zakgeld bijleggen.
- ik zou minder kunnen uitgeven aan cadeaus voor mijn familie of vrienden zodat ik zelf meer overhoud, of maar het voelt wel heel goed als ik er echt iets voor over heb gehad en mijn vader / vriend dan ook echt blij is met wat ik heb gekocht.

TIP voor de ouder: dit is het moment voor een simpel geldboekje (als boekje of excel sheet). Het hoeft niet complex: datum, bedrag in, bedrag uit, waaraan. Misschien een aparte bladzijde om het verjaardagsgeld op bij te houden. Onderaan dit bericht vindt je links naar 2 geldboekjes die je gratis kunt downloaden,  eventueel aanpassen (bestanden zijn niet beveiligd) en gebruiken.

4. Leer sparen. Open een eigen (kinder)spaarrekening.

Een kinderrekening is gratis. En je krijgt rente over het geld dat je spaart. Dat is een leuke aanmoediging. Voor wie nog liever niet naar de bank gaat: je kunt als ouders ook voor bank spelen. Een 'bank-spaarpot' met boekje waarin je bijhoudt wanneer geld gestort wordt. Elke maand geef je rente over het gespaarde geld. Dat laat je je kind bij het geld in de bank-spaarpot doen.

Lessen
- als ik geld op een spaarrekening zet (in plaats van in mijn spaarpot houd) dan krijg ik over dat geld rente en groeit mijn geld zonder dat ik er iets voor hoef te doen.
- ik heb iets wat ik graag zou kopen, maar het kost best veel geld. Door er gericht voor te sparen zie elke week dat ik dichter bij mijn doel kom.

TIP voor de ouder: voeg een bladzijde toe aan het geldboekje (of excel sheet) waarin je kind gericht voor iets kan sparen en waarop hij kan zien dat hij steeds dichterbij zijn doel komt.

5. Zelf geld verdienen.

Spreek met elkaar een bepaalde richtlijn af voor het belonen van eigen verdiensten. Bijvoorbeeld voor kleine klusjes (zoals de afwas) 50cent, voor grotere klusjes (zoals onkruid wieden) 1-2euro, voor hele grote klussen (zoals de auto wassen) 2-5euro.
Vanaf 13 jaar mogen kinderen ook folders en weekbladen gaan verzorgen.

Lessen
- als ik werk dan verdien ik geld
- het voelt goed om zelf iets te verdienen!

6. Een eigen mobiel... en eigen belgeld.
Lessen
- bellen binnen mijn bundel is goedkoper dan bellen buiten mijn bundel.
- ik moet regelmatig kijken en controleren of ik nog voldoende beltegoed heb.
- als ik over mijn limiet ga dan moet ik hard werken om het verschil weer op te maken.

TIP voor de ouder: bel- en datakosten lopen snel op. Het zijn onzichtbare kosten. De gevaren van dit soort kosten (denk ook aan sms-abonnementskosten) zijn groot. Helaas zijn er nog geen aanbieders die je de optie geven te kiezen dat je niet buiten je bundel wilt kunnen bellen/ internetten. Veel ouders kiezen daarom voor prepaid. Of all-in (30euro per maand) - ongelimiteerd bellen/ sms-n/ data. Kies je voor een gewoon abonnement, houd dan de kosten ook in de gaten. Ervaren dat je schulden maakt als je het niet goed in de gaten houdt is één ding, maar zo diep in de schulden komen dat je jaren bezig bent met afbetalen is iets anders.

7. Kleding kopen wordt nu de eigen verantwoordelijkheid.
Spreek met je kind af wat hier allemaal onder valt. Ook jassen? Ondergoed? Sokken? Handschoenen? Sportskleding & schoenen?

Lessen
- soms moet ik een jaar vooruit kijken (plannen) en wat geld opzij zetten omdat ik weet dat ik later dat geld nodig heb
- als ik handig gebruik maak van aanbiedingen, uitverkoop momenten en tweedehands kleding kan ik veel geld besparen
- merk kleding is veel duurder dan merkloze kleding. Sommige winkels zijn duurder dan andere winkels.
- welke 'look' past bij mij? Soms wordt een bepaald uiterlijk van mij verwacht (extra netjes kleden bijvoorbeeld).

TIP voor de ouder: dit is echt een lastig onderdeel. Help je kind hier een structuur voor vinden. Een goede basis voor de steeds complexere financiële verplichtingen die je kind moet kunnen beheersen. Maak bijvoorbeeld samen een budget voor elk kleding onderdeel. Denk samen na over wanneer je bepaalde noodzakelijke uitgaven hebt (zoals een winterjas in de winter, dunnere jas voor herfst/lente). Hoeveel houd je dan nog over voor wens-uitgaven?

Voor onze kinderen heb ik een spreadsheet geldboekje gemaakt om bij te houden. Alles zit er al in tot stap 7.

Een simpel geldboekje om mee te beginnen

In dit boekje: datum, bedrag, omschrijving. Bovenaan zie je altijd hoeveel geld je hebt in je spaarpot.
Goed doel zit hierin opgenomen. Zet dan in omschrijving 'Goed doel' (precies zo) anders werkt de functie niet.
Let op: in dit boekje is het bedrag 1 kolom. Uitgaven zijn dus een negatief bedrag.

Een uitgebreid geldboekje met alles tot stap 7

In dit boekje:
- een invul pagina voor het start bedrag en welke categorieen je in de dropdown menu (bij omschrijving) wilt zien.
- een budget pagina waarop je samen met je kind een budget kunt samenstellen. Op dezelfde pagina worden de werkelijk kosten bijgehouden: totalen en per maand.
- een kleding pagina waarop je samen met je kind kleedgeld kunt vormgeven en bijhouden.
- een pagina voor elke maand waarop datum, inkomsten, uitgaven, omschrijving zijn opgenomen. Alsmede een overzicht van hoeveel geld je nog hebt (contant, op je rekening, goed doel, cadeaugeld, belgeld, en kleedgeld).
Let op: in dit boekje moest ik inkomsten en uitgaven in aparte kolommen zetten om de functies te laten werken. Uitgaven zijn hier dus een positief getal (geen min voor zetten).

Meer lezen? Het Nibud heeft uitgebreid informatie en heel nuttige tips! Klik hier.
Tips, suggesties welkom. Graag hoor ik van je hoe jij de financiele opvoeding vormgeeft.

Familiefoto kerstkaart DIY

Sinds ons trouwen maak ik elk jaar een 'familie kerstkaart'. Elk jaar anders. De reden hiervoor is dat ik het zo ontzettend leuk vind om ook fotokerstkaarten te ontvangen van mijn vrienden.

Hieronder onze kerstkaarten over de jaren (voor zover ik ze terug heb kunnen vinden).
Ter inspiratie.
Overigens, je kunt heel veel leuke gratis lettertypes vinden op internet!

Gehaakt katje

Dit katje is fantastisch. Het is ontworpen door Mina Monster, een zweedse vrouw. Zij heeft het patroon gratis beschikbaar gemaakt.
Het patroon is super simpel. Pagina vertalen (rechter muisknop, kies vertalen in Nederlands) werkt goed, maar de afgekorte termen vertalen uiteraard niet zo fantastisch. Hieronder daarom een vertaling van de haaktermen Zweeds - Engels - Nederlands.

i en ring = magic circle = magische cirkel
fm = sc = vaste
okn = inc = vermeerderen
minskn = dec = verminderen
2 ggr = 2 times = 2 keer

Huvud = head = hoofd
Kropp = body = lichaam
Botten = bottom = onderkant
Svans = tail = staart
Oron = ears = oren

Neus en snorharen kun je borduren. Ogen en oorkleur heeft Mina van velt gemaakt. Door 2 chenille draadjes in de staart te stoppen (buig de uiteinden om zodat de scherpe punten niet uit gaan steken later) kun je de staart ook nog 'vormen'.
Klik hier om naar het patroon te gaan.

Om naadloze kleurveranderingen te maken heb ik de tips gebruikt van Needle Noodles. Zij beschrijft 2 methoden. Voor de kat heb ik de eerste methode gebruikt en voor de staart de tweede. Bij mij gaf de tweede methode het mooiste resultaat.

Zelf heb ik nog wat veranderingen aan het patroon gebracht. Zo ben ik, toen het hoofd bijna af was (ik hield een opening van 12 steken), gewoon doorgegaan met het haken van het lichaam. Scheelt weer naaien. Het resultaat is hetzelfde. Ook heb ik geen aparte onderkant gemaakt die ik daarna aan het lichaam naaide. Ik ben gewoon verder gegaan met minderen (2 rondjes alleen maar minderen).

De ogen kun je ook eenvoudig haken.
1. 4 losse
2. 1 halve vaste (slip stitch) in de 2e steek vanaf je haaknaald, 1 vaste, 1 halve vaste
3. Ga door aan de andere kant (de onderkant) met opnieuw 1 halve vaste, 1 vaste, 2 halve vasten
4. Afronden (laat genoeg garen over om het oog op het hoofd te naaien).
Het is leuk om met een steekje witte draad een accent te geven aan je oog - maakt het net iets levendiger.

Het katje bleef helaas niet goed staan omdat het hoofd een beetje top-zwaar bleek. Door de staart wat anders te vormen kreeg ik het katje in balans. Als ik er nog een maak, zal ik misschien iets zwaars onderin stoppen (bijv. gedroogde bonen) zodat het beter blijft staan.

Een groot verlangen naar afhankelijkheid van God

Hoe moeilijker het leven, hoe makkelijker het is om te leven in afhankelijkheid van God. Je moet wel. De omstandigheden van het leven zijn een gigantische stimulans en werpen je steeds opnieuw aan de voeten van God. Het is daar dat je keer op keer rust vindt, en kracht, en nieuwe moed. Het is daar dat je ten diepste Gods liefde ervaart, Zijn arm om je schouders, Zijn kracht die je draagt. Als je aan het einde van je eigen krachten komt, dan heb je de kans om God te ontmoeten met een intimiteit, een closeness die je onder normale omstandigheden niet kunt evenaren. 

Keer op keer hoor ik deze verhalen van zendingsmedewerkers. En zelf heb ik het ook zo ervaren, jaren geleden. Steeds opnieuw lees ik de verhalen over mensen in de vervolgde kerk. Over mensen in de oorlog. Over mensen in onvoorstelbare omstandigheden. Mensen die steeds aan het einde van hun eigen krachten komen, en daar God ontmoeten.

Mijn leven is op het moment van dit schrijven zo ontzettend makkelijk in vergelijking, zo comfortabel, zo onbezorgd.

Wie opziet naar God, kijkt neer op zijn problemen.

Vanochtend stond ik voor de spiegel en dacht ik na over de moeilijkheden in mijn leven, de brokken die ik in mijn maag rond draag, de zorgen die mij niet loslaten. Hoe langer ik naar mijn moeilijkheden keek, hoe groter en zorgelijker ze leken. Hoe moest ik die toch het hoofd bieden?
Een uur later zit ik op de bank en lees ik een nieuwsbrief van vrienden die als zendeling in Engeland werkzaam zijn. Over de kolossale problemen en zorgen waar ze soms voor staan en over Gods wonderlijke en creatieve oplossingen telkens weer. Het is zo moeilijk, maar ook zo vruchtbaar.
Ineens zie ik mijn eigen leven in een ander perspectief. Als God zulke grote problemen aan kan, als God mensen kan helpen, steunen en gebruiken door werkelijk onvoorstelbaar lijden en moeilijke omstandigheden... zal Hij dan niet ook voor mij en de mijne zorgen?

Ik voel mijn hart open gaan in een ongelooflijk verlangen naar God, naar Zijn nabijheid, Zijn kracht, Zijn aanwezigheid in mijn leven. Ik wil ook zo dicht bij Hem zijn.

Maar hoe, hoe kom ik daar? Of is God alleen intiem met mensen die het onmogelijke moeten verdragen? Nee! God is er voor ons allemaal. En het geheim is: afhankelijkheid.
Hoe meer ik leef in afhankelijkheid van God, hoe dichterbij God ik ben.

Afhankelijkheid van God leer je alleen door veel voor Zijn aangezicht te zijn. 

(Henk Binnendijk)

Is het werkelijk zo simpel? Niet de moeilijkheden van mijn leven of mijn eigen tekortkomingen, maar de mate waarin ik tijd voor Gods aangezicht leef, ben, kom, is bepalend voor de intimiteit van mijn relatie met Hem.

God heeft het weer even in perspectief gebracht. Hij zegt tegen mij: Kom bij mij en ik zal je rust geven.

Kom bij mij. 

Mijn kind liegt

Mijn zoon is 8. Hij liegt geregeld. Het is een groeiende zorg. Een aangeleerd gedrag waar wij nog geen vat op hebben gekregen. Reden dus om ons er meer in te verdiepen. In een volgende blog zal ik schrijven over hoe we dit hebben toegepast.

Vragen om jezelf te stellen

1. Liegen levert je kind wat op. Probeer te achterhalen wat het hem oplevert. Kan die behoefte op een andere manier ingevuld worden?
2. Evalueer je opvoeding. Evalueer je relatie met en de manier waarop je met je kind omgaat. Welke invloed heeft dat mogelijk op het gedrag van je kind?

Redenen om te liegen: het levert het kind iets op, zoals

• status, sociaal aanzien, je mooier en groter voordoen dan je bent
• aandacht, dat er naar je geluisterd wordt
• straf ontlopen
• gemakzucht, geen zin in gedoe, vergeten zijn hoe een en ander precies is verlopen
• iets hebben dat hij anders niet had gehad
• iets doen wat hij anders niet had mogen doen
• iets niet doen wat hij anders wel had moeten doen
• vriendschap, loyaliteit, erbij horen

Andere redenen om te liegen: 

• onverschilligheid
• schaamte
• zichzelf of een ander willen beschermen
• een geheim moeten bewaren
• aan verwachtingen moeten voldoen
• als coping-mechanisme: een manier om om te gaan met een bepaalde situatie, met de eigen gevoelens of die van een ander

Wat je kunt doen om de kans op liegen te minimaliseren:

• Blijf kalm!! Als je kind een grens overschrijd, beheers je eigen woede. Neem desnoods zelf een time-out zodat je emotioneel tot rust kunt komen en na kunt denken over wat je wilt zeggen en hoe je wilt reageren. 
• Begin met 'Ik ga je iets vragen. Ik wil dat je belooft dat je eerlijk antwoord geeft.' Zo verhoog je de kans dat je een eerlijk antwoord krijgt. 
• Zeg 'Het maakt mij erg blij als je eerlijk tegen mij bent. Dan ben ik trots op je. Iedereen maakt wel eens een verkeerde beslissing of doet iets fout. Er is moed voor nodig om dan eerlijk te zijn. En als je die moed laat zien maakt dat mij blij.'
  Elk kind zoekt de waardering van zijn ouder(s) - als je alleen belooft dat je kind geen straf krijgt als het eerlijk is, loopt je kind nog steeds het risico dat je teleurgesteld bent als hij eerlijk is. 
• Geef zelf het goede voorbeeld. Denk aan verantwoordelijkheid nemen voor je eigen daden. Maar ook aan 'leugentjes om bestwil' en beloftes die je maakt, maar misschien niet na kunt komen.
• Lok het liegen niet uit. Weet je dat je kind iets gedaan heeft, constateer dit dan in plaats van je kind ernaar te vragen. Dus 'Je mag je broer niet slaan. Gebruik je woorden', in plaats van 'Heb jij je broer geslagen?'
• Evalueer je eigen patroon van straffen - straf je veel of snel? Dat werkt liegen in de hand. 
• Laat zoveel mogelijk weten en ervaren dat je van je kind houdt.
• Stel open vragen (wie, wat, waar, hoe, wanneer). Geef je kind de gelegenheid zijn verhaal te doen. Achterhaal de behoefte.
• Benoem de gevoelens van je kind en accepteer deze. Gevoelens zijn wat ze zijn, ook al vind je het zelf onterecht, overdreven of kinderachtig etc. Help je kind door die emoties heen door er te zijn, ze te benoemen, er samen doorheen te ademen tot de rust is wedergekeerd, door te luisteren en eventueel erover te praten.
• Geef duidelijke grenzen aan. Als een grens wordt overschreden hoef je niet boos te worden. Laat je kind leren van de consequenties. Wees empathisch: leren door ervaring is effectief, maar niet leuk.
• Betrek je kind bij het oplossen van het incident van de leugen. Hoe kunnen ze het weer goed maken? Ondersteun ze, geef een compliment als het lukt. 

Wat de kans op liegen juist vergroot:

• Straf geven. De boodschap van straf is 'zorg de volgende keer dat je niet gepakt wordt'. 
• Heel boos of emotioneel reageren als je kind een grens overschrijd.
• Verbaal allerlei verwijten maken, je kind kwetsen als het een grens overschrijd.
• Publiekelijk je kind terechtwijzen waardoor het zich vernederd voelt.
• Te controlerend zijn, te bepalend, te weinig beslissings-/ bewegings-/ ervaringsvrijheid bieden zodat het kind er stiekem naar op zoek gaat.
• Angst dat je niet meer van je kind houdt als het zich niet gedraagt zoals je wenst. 
• Een laag gevoel van eigenwaarde, het gevoel dat je toch niet deugt dus wat maakt het uit.
• Als je zelf ook liegt - hoe goed bedoeld ook.
• Als een kind emotioneel in de knoop komt omdat het de vertrouwen in een van de ouders verliest.
• Als je het liegen uitlokt door te vragen naar iets wat je al zeker weet. Constateer liever wat je weet en begrens het gedrag. 'Wat jammer dat je dat hebt stuk gemaakt. Wat nu?' in plaats van 'Heb jij dit stuk gemaakt?' 
• Als je de leugen tegenspreekt. Hoe vaker een kind een leugen hardop herhaalt, hoe meer hij die leugen zelf zal gaan geloven. Elke mondelinge herhaling versterkt de leugen. Beter dus om de leugen te negeren en je te richten op de waarheid. Dus niet 'Je weet dat je je tanden niet gepoetst hebt', maar 'Ga je zelf je tandenpoetsen of heb je wat hulp van mij nodig?'

Onthoud:

Kinderen hebben onze liefde het meest nodig wanneer ze die het minst verdienen!

Bronnen:

• LiefdeenLogica.nl Childhood Lying, Cheating and Stealing CD
• Opeenrijtje.com
• Online-Opvoedhulp.nl
• Ouders.nl
• KindercoachingFriesland.nl
• Opvoedadvies.nl 

Hoe ga jij om met liegen? 

's Werelds moeilijkste baan en de meest belonend

Kleine Baby Jezus Ei - Kerstontbijt DIY

Tja... eigenlijk zegt het plaatje al genoeg niet waar? 

Om de eidooier aan een kant te krijgen moet je je eieren met stompe kant naar beneden bewaren en niet omdraaien in de dagen voorafgaand aan het koken. Zet ze ook met de stompe kant naar beneden in de pan. Langzaam warm laten worden vergroot ook de kans dat de dooier aan 1 kant zit.

Tip: Als je je eitje goed laat schrikken na het koken is de kans groter dat het schilletje er mooi af gaat (en niet zoals bij mijn kersteitje in de foto).

Om oogjes en mondje op het eitje te tekenen kun je een voedselpen gebruiken of kant en klare tubbetjes icing of chocola.

Rugzak DIY

20 jaar geleden kreeg ik een prachtige - ik denk Nepalese - tas cadeau. Deze tas heb ik met heel veel plezier 20 jaar gebruikt - voor alles. Mensen die ik jaren niet gezien heb herkennen mij aan die tas. Hij ging overal met mij mee. En er kon ongelooflijk veel in. Het ziet er niet bijzonder groot uit, maar ik kon er rustig een halve week gezinsboodschappen in kwijt! En als ik er alleen mijn portemonnee in had zitten stond het ook nog leuk. Die veelzijdigheid maakte deze tas onmisbaar in mijn dagelijks leven.

De oude zo geliefde tas

Door de jaren heeft de jas nogal te lijden gehad door het veelvuldig gebruik. De onderkant en binnenkant zijn meermalen geheel vernieuwd. De buitenkant zo goed en kwaad als het ging werd regelmatig opgelapt. Maar een paar weken geleden brak de hengsel onherstelbaar. Het was tijd voor een nieuwe tas.
En omdat dit model nergens te koop is, en het toch al een dure maand is, besloot ik de tas zelf te maken van lappen die ik nog had liggen.

Het is een super simpel model, eenvoudig te maken. Hierboven zie je de afmetingen die ik heb gebruikt (knip de lappen nog wel iets groter ivm de naad).

Stappenplan
1. Knip alle stof - let op, de naad is NIET in de tekening opgenomen. Knip alles dus iets groter dan afgebeeld. 2x bodem; 2x tas (body), 2x hengsel.

TIP: Knip de stof voor de buiten tas ongeveer 10cm langer dan de binnen tas (dus 60cm ipv 50cm) zodat je die bovenrand later kan omvouwen naar binnen toe - ziet er leuk uit (zie foto).

2. Naai de binnen tas. Naai de lange naad van de body dicht. Speld de bodem aan de tas vast aan de body en naai deze ook vast.

3. Naai de buiten tas net zoals de binnen tas.

4. Zet de beide bodems op elkaar (beide verkeerde kant van het stof) en naai langs de al genaaide bodemrand de beide bodems aan elkaar zodat de binnen tas niet steeds uit de buiten tas komt als je iets uit je tas haalt.

5. Keer de tas binnenste buiten zodat nu de goede kant aan de buitenkant zit, zoals het hoort. Vouw nu de bovenrand om en naai deze vast - zo naai je meteen de binnen tas ook van boven vast. Ik heb 1x vlak langs de bovenrand genaaid en 1x net boven waar de mooie stof eindigt.

6. De hengsels in de lengte dubbelvouwen en dichtnaaien (verkeerde kant buiten). Daarna binnenste buiten keren zodat de goede kant weer te zien is. Vouw de uiteinden naar binnen zodat je een mooie naad hebt en naai het dicht. Speld de hengsels op 13cm afstand van elkaar op de tas. Van boven tegen de bovenrand. Van onder op 9cm vanaf de onderkant. Naai beide hengsels met een vierkantje van 5x5cm boven en onder vast aan de tas. (Zie eerdere tekening)

Eyelet en Grommet

7. Gebruik een eyelets met grommets setje (de meeste naai winkeltjes zullen dit hebben) om gaatjes te maken in de stof en mooi af te werken met ringetjes. Bekijk hier bijv. een instructie video. Ik heb zilveren eyelets van 8mm gebruikt.
Waar plaatsen: 8 in totaal. 2 op de rug: 8cm van elkaar en ongeveer 5cm vanaf de bovenrand. 2 aan de voorkant, ook 8cm van elkaar. Vouw de tas dubbel zodat de voor en achter gaatjes precies overeen komen. Markeer nu ook de zijvouw voor de zij gaatjes. Maak nu de zij gaatjes: 4cm aan iedere kant van de gemarkeerde zijvouw - d.w.z. dus ook 8cm van elkaar. Aan beide kanten hetzelfde.
Als het goed is heb je dus zo'n spatiering tussen de gaatjes (in cm): 8 - 12 - 8 - 12 - 8 - 12 - 8 - 12. Dit is goed. Het zorgt voor een prachtige vouw - zie foto van de bovenkant hieronder.

Nog wat foto's van het resultaat

De achterkant 

De bovenkant - open

De bovenkant - dicht 

De onderkant 

De sluiting

Ik heb gewoon een lange zwarte schoenveter gebruikt als touwtje. 

Die gebruikte ik al in de oude tas - zeer praktisch en het ziet er nog leuk uit ook.